Skip links

СЭТГЭЛ ХАНАМЖ vs ҮНЭНЧ БАЙДАЛ.

Үйлчилгээний салбарт хэрэглэгчдийн сэтгэл ханамжийг тогтмол хэмжин асуудалтай цэгүүдийг сайжруулах шаардлагатай байдаг. Олон улсад хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийг хэмжихээс гадна үнэнч байдлыг хэмжин, үнэнч хэрэглэгчийн төлөө өрсөлдөх болжээ.

Энэ удаад бид Монголын үүрэн холбооны салбарын анхлагчдын нэг компанийн хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийг хэмжин сайжруулах хэрэгтэй үзүүлэлтүүд болон сэтгэл ханамж, үнэнч байдал бага байгаа сегментийг илрүүлэн, цаашид хэрэгжүүлэх арга хэмжээг тодорхойллоо.

Subscribe To Our Newsletter

Get updates and learn from the best

Бусад мэдээ

Барааны тэмдэг

Барааны тэмдэг (trademark) нь иргэн, хуулийн этгээд өөрийн бараа, үйлчилгээг бусад этгээдийн бараа, үйлчилгээнээс ялгах зорилгоор хэрэглэх ялгагдах чадвартай илэрхийлэл юм.
Барааны тэмдэг, газарзүйн заалтын тухай хууль
3.1.1. “барааны тэмдэг” гэж иргэн, хуулийн этгээд өөрийн бараа, үйлчилгээг бусад этгээдийн бараа, үйлчилгээнээс ялгах зорилгоор хэрэглэх ялгагдах чадвартай илэрхийллийг;
4.1. Барааны тэмдэг нь үг, дүрс, үсэг, тоо, гурван хэмжээст дүрс, өнгө, дуу авиа, үнэр, эсхүл тэдгээрийг хосолсон байдлаар илэрхийлэгдэж болно.
Оюуны өмчийн газар 2021 онд 4,642 барааны тэмдгийн мэдүүлэг хүлээн авсан нь 2020 онтой харьцуулахад 452 мэдүүлгээр буюу 10.8%-аар өсжээ. 2021 онд 3,308 барааны тэмдэгт эрхийн хамгаалалтын гэрчилгээ олгосон нь өмнөх оныхоос 720 барааны тэмдгээр буюу 17.9%-аар буурчээ. Барааны тэмдэг, газар зүйн заалтын тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.3-д зааснаар барааны тэмдгийн гэрчилгээ 10 жил хүчинтэй байдаг бөгөөд 2021 оны байдлаар 51,784 барааны тэмдгийн гэрчилгээ хүчинтэй байна. Хүчинтэй барааны тэмдгийн тоо сүүлийн гурван жилийн хугацаанд жил дараалан 1.9%-5.9%-аар нэмэгджээ.
Барааны тэмдгийн мэдүүлэг, эрхийн хамгаалалт олгосон болон хүчинтэй байгаа барааны тэмдгийн тоо
2018
2019
2020
2021
Барааны тэмдгийн мэдүүлгийн нийт тоо
4,374
4,603
4,190
4,642
Дотоодын мэдүүлэг
1,431
1,581
1,663
2,222
Гадаадын мэдүүлэг
576
619
529
502
Мадридын хэлэлцээр болон Протоколын дагуу мэдүүлсэн олон улсын мэдүүлэг
2,367
2,403
1,998
1,918
Эрхийн хамгаалалт олгосон барааны тэмдгийн нийт тоо
3,505
3,927
4,028
3,308
Хүчинтэй байгаа барааны тэмдэг
45,696
47,983
50,809
51,784

Эх үүсвэр: Оюуны өмчийн газар (https://www.ipom.gov.mn/mn.php?page=53)

Дэлхийн оюуны өмчийн байгууллага (ДОӨБ)-ын “Дэлхийн оюуны өмчийн үзүүлэлтүүд-2021” (https://www.wipo.int/publications/en/) тайланд дурдсанаар дэлхийн хэмжээнд 168 оюуны өмчийн байгууллагаар дамжуулан 2020 онд 17.2 сая барааны тэмдгийн 13.4 сая мэдүүлэг хүлээн авсан нь 2019 оноос барааны тэмдгийн тоо 13.7%-аар, мэдүүлгийн тоо 16.5%-аар нэмэгджээ. Дэлхийн хэмжээнд 2020 оны байдлаар 64.4 сая барааны тэмдгийн гэрчилгээ хүчинтэй байжээ. Нийт хүлээн авсан барааны тэмдгийн мэдүүлгийн тоогоор Хятад, АНУ, Япон, Иран, Европын холбоо зэрэг улс, бүсийн оюун өмчийн байгууллагууд тэргүүлж байна.
Нэг сая (1,000,000) хүнд ногдох барааны тэмдгийн мэдүүлгийн тоогоор Хятад улс тэргүүлж байгаа бөгөөд уг үзүүлэлт тус улсын хувьд 2019 онд 5,425 байжээ. Энэ үзүүлэлт Англид 2,619, Сингапурт 1,950, АНУ-д 1,402, Арменид 1,323, Бразилд 1,037, Энэтхэгт 236 байжээ. Монгол Улсын хувьд 2019 оны байдлаар 1,000,000 хүнд ногдох барааны тэмдгийн тэмдгийн тоо 1,191 байжээ.

Бүтээгдэхүүний загвар

Тухайн улс орны үйлдвэрлэл, дизайны хөгжил, иргэдийн бүтээлч байдлын түвшнийг илэрхийлэх үзүүлэлт нь тухайн улсад болон олон улсад гаргасан бүтээгдэхүүний загвар (industrial design)-ын мэдүүлэг, тэдгээрт олгосон патентын тоо байж болно.
Оюуны өмчийн тухай хууль
5.1. Оюуны өмчийн дараах эрхийг хамгаална:
5.1.1. зохиогчийн эрх болон түүнд хамаарах эрх;
5.1.2. аж үйлдвэрийн өмчийн эрх.
7.1. Аж үйлдвэрийн өмчийн эрхэд дараах зүйл хамаарна:
7.1.1. шинэ бүтээл;
7.1.2. ашигтай загвар;
7.1.3. бүтээгдэхүүний загвар;
7.1.4. барааны тэмдэг;
7.1.5. газар зүйн заалт.
7.3. Оюуны өмчийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага зохих журмын дагуу энэ хуулийн 7.1.1, 7.1.2, 7.1.3-т заасан зүйлийг бүртгэж патент, 7.1.4, 7.1.5-д заасан зүйлийг бүртгэж гэрчилгээ тус тус олгоно.
Патентын тухай хууль
3.1.2. “бүтээгдэхүүний загвар” гэж бүтээгдэхүүний гадаад хэлбэр, хийцэд хамаарах гоёл чимэглэл, өнгө, өнгөний хослол агуулсан, шинээр зохион бүтээсэн, өвөрмөц шийдлийг;
3.1.4. “патент” гэж тухайн шийдэл нь шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар болохыг тодорхойлж, зохиогч нь тодорхой хугацаанд түүнийг өмчлөх онцгой эрхтэй болохыг хүлээн зөвшөөрч, төрийн эрх бүхий байгууллагаас олгож байгаа баримт бичгийг;
3.1.6. “зохиогч” гэж оюуны бүтээлч үйл ажиллагаагаар шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загвар зохиосон хувь хүнийг;
Оюуны өмчийн газар (ОӨГ) 2021 онд 361 бүтээгдэхүүний загварын мэдүүлэг хүлээн авсан нь 2020 онтой харьцуулахад 72 мэдүүлгээр буюу 24.6%-аар өсжээ. 2021 онд 221 бүтээгдэхүүний загварын патент олгосон нь өмнөх оныхоос 4 патентаар буюу 1.8%-аар буурчээ. Патентын тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийн 15.1-д зааснаар бүтээгдэхүүний загварын патент 10 жил хүчинтэй байдаг бөгөөд 2021 оны жилийн эцсийн байдлаар 2,786 бүтээгдэхүүний загварын патент хүчинтэй байна.
Бүтээгдэхүүний загварын мэдүүлэг, олгосон патент болон хүчинтэй байгаа патентын тоо
2018
2019
2020
2021
Бүтээгдэхүүний загварын мэдүүлэг – бүгд
269
300
293
365
Дотоодын мэдүүлэг
140
180
167
249
Гадаадын мэдүүлэг
38
3
4
3
Гаагийн хэлэлцээрийн дагуу мэдүүлсэн олон улсын мэдүүлэг
91
117
122
113
Олгосон бүтээгдэхүүний загварын патент – бүгд
271
215
225
221
Дотоодын мэдүүлэг
143
95
102
104
Гадаадын мэдүүлэг
40
3
1
4
Гаагийн хэлэлцээрийн дагуу мэдүүлсэн олон улсын мэдүүлэг
88
117
122
113
Хүчинтэй байгаа бүтээгдэхүүний загварын патент
3,742
3,279
2,643
2,786
Эх үүсвэр: Оюуны өмчийн газар (https://www.ipom.gov.mn/mn.php?page=53)
Дэлхийн оюуны өмчийн байгууллага (ДОӨБ)-ын “Дэлхийн оюуны өмчийн үзүүлэлтүүд-2021” (https://www.wipo.int/publications/en/) тайланд дурдсанаар дэлхийн хэмжээнд 154 оюуны өмчийн байгууллагаар дамжуулан 2020 онд 1.4 сая бүтээгдэхүүний загварын 1.1 сая мэдүүлэг хүлээн авсан нь 2019 оноос бүтээгдэхүүний загварын тоо 2%-аар, мэдүүлгийн тоо 5.6%-аар нэмэгджээ. Нийт бүтээгдэхүүний загварын мэдүүлгийн тоогоор Хятад, Европын холбоо, БНСУ, АНУ, Турк зэрэг улсууд тэргүүлж байна.
Нэг сая (1,000,000) хүнд ногдох бүтээгдэхүүний загварын мэдүүлгийн тоогоор БНСУ тэргүүлж байгаа бөгөөд уг үзүүлэлт тус улсын хувьд 2019 онд 1,187 байжээ. Энэ үзүүлэлт Украйнд 105, АНУ-д 70, ОХУ-д 31, Бразилд 20, Энэтхэгт 7 байжээ. Монгол Улсын хувьд 2019 байдлаар 1,000,000 хүнд ногдох бүтээгдэхүүний загварын мэдүүлгийн тоо 91 байжээ.
Нэг сая (1,000,000) хүнд ногдох бүтээгдэхүүний загварын мэдүүлгийн тоо, 2019 оны байдлаар
Эх үүсвэр: “World Intellectual Property Indicators 2020”, WIPO.